Wat verstaan we onder huiselijk geweld?

Wat is huiselijk geweld?

Huiselijk geweld is een overkoepelende term die verwijst naar alle vormen van geweld binnen het huishouden, zoals partnergeweld, kindermishandeling, seksueel geweld, verwaarlozing en ouderenmishandeling. Hoewel de dynamieken en effecten van deze verschillende soorten geweld vaak sterke overeenkomsten vertonen, kunnen ze ook in verschillende vormen tegelijkertijd voorkomen. Er zijn echter wel specifieke verschillen tussen de dynamieken van deze gewelddadige situaties. Geweld kan bijvoorbeeld voortkomen uit onmacht en frustratie, maar ook uit diepere problemen zoals het onvermogen om empathie te voelen. Elk type geweldsdynamiek vereist dan ook een eigen, specifieke benadering.

Huiselijk geweld omvat alle vormen van geweld binnen de huiselijke sfeer, gepleegd door een (ex-)partner, gezinslid of familielid. Het kan zich uiten als fysiek, seksueel of psychisch geweld. Voorbeelden zijn partnergeweld, kindermishandeling, ouderenmishandeling en eergerelateerd geweld, zoals huwelijksdwang of eerwraak.

Herkenning van Signalen
Jaarlijks worden in Nederland zo’n 200.000 mensen slachtoffer van ernstig huiselijk geweld, waardoor het een van de meest omvangrijke vormen van geweld is in onze samenleving. Het herkennen van huiselijk geweld is vaak lastig, omdat signalen subtiel en indirect kunnen zijn. Mogelijke aanwijzingen zijn fysieke verwondingen, vermoeidheid, slechte persoonlijke verzorging, lusteloosheid, emotieloosheid of angst. Ook andere gedragingen kunnen wijzen op huiselijk geweld.

Gevolgen van Huiselijk Geweld
Huiselijk geweld veroorzaakt niet alleen fysieke verwondingen of handicaps, maar kan ook ernstige emotionele schade veroorzaken, vooral bij slachtoffers van seksueel geweld en vrouwen. Kinderen die slachtoffer zijn of getuige zijn geweest van huiselijk geweld, kampen vaak met verlies van vertrouwen, moeite met intimiteit, en problemen in relaties. Daarnaast kunnen ze last krijgen van depressies, gedragsveranderingen, concentratieproblemen, angst, boosheid of balorigheid.

Aandacht voor de plegers van fysiek geweld
Het is belangrijk dat de pleger van fysiek geweld verantwoordelijkheid nemen voor zijn/haar daad. Het gedrag moet ter discussie gesteld worden. Vaak ligt de oorzaak in gevoelens van machteloosheid of andere onderliggende problemen. Ook kan er baat zijn bij gerichte hulp om het gedrag te veranderen.

Zoekt u Hulp?
Huiselijk geweld mag niet verborgen blijven. De schade kan enorm zijn! Bij vermoedens van huiselijk geweld kunt u (eventueel anoniem) contact opnemen met Veilig Thuis via 0800-2000 (gratis en 24/7 bereikbaar) of bezoek www.voorveiligthuis.nl. Bij acute nood, bel 112. Mocht u vragen hebben of twijfelen over uw melding, neem gerust vrijblijvend contact op voor advies. 

Wat betekent duurzaam doorbreken van huiselijk geweld?

Huiselijk geweld heeft een eigen dynamiek. Het zorgt voor psychische en relationele patronen die het geweld in stand houden en verspreiden, zowel naar andere relaties als naar volgende generaties. Bijvoorbeeld, iemand kan leren om zichzelf altijd op de ander af te stemmen en eigen behoeften weg te cijferen, alleen maar om geweld te vermijden. Dit kan grote gevolgen hebben.

Het vermogen om eigen wensen en grenzen te herkennen en ernaar te handelen kan hierdoor ernstig beschadigd raken. Zelfs als het geweld stopt, blijft de innerlijke onderdrukking vaak doorgaan. Door het gebrek aan besef van eigen behoeften en grenzen is de kans groot dat iemand opnieuw in een gewelddadige relatie belandt.
Gevoelens van angst, onmacht, minderwaardigheid en schaamte kunnen hoop en daadkracht ondermijnen. Hierdoor krijgen de patronen van geweld steeds meer ruimte om zich voort te zetten.(Bron: Charlotte van Besouw SAU 2024)

Een aantal voorbeelden van huiselijk geweld: